Platformwerk is sterk in opkomst. Het aantal mensen dat via online platformen werkt neemt in rap tempo toe en dat biedt nieuwe kansen voor verschillende groepen. Ook voor mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie kan platformtechnologie een rol spelen bij het vinden van duurzaam en passend werk. Maar wat is daarvoor nodig? En hoe kunnen we de potentiële meerwaarde van online arbeidsplatformen gebruiken voor een meer inclusieve arbeidsmarkt? Tijdens het symposium Platformwerk – Het kan ook anders! kwamen ruim 80 professionals uit het hele land samen om zich daarin te verdiepen. SBCM en NSvP organiseerden dit symposium op 20 april 2023 in Meeting Center De Eenhoorn in Amersfoort.

SBCM en NSvP richten zich beiden op innovatie voor een inclusieve arbeidsmarkt, zodat werk voor iedereen werkt. Ook voor het werkveld van sociale werkgelegenheid zijn technologische ontwikkelingen van belang. Platformtechnologie is zo’n ontwikkeling die kansen biedt voor nieuwe werk en kan bijdragen aan meer afwisseling en duurzame inzetbaarheid. Maar dan moet technologie wel vóór mensen werken en is er aanvullende begeleiding nodig.

Heb je nog geen goed beeld van wat platformwerk nu eigenlijk is? Lees dan hier een eenvoudige omschrijving van dit veelomvattende begrip

Om meer te leren over de vraag hoe platformwerk kan bijdragen aan inclusie hebben SBCM en NSvP de Challenge Platformwerk opgezet. Tussen 2020 en 2023 zijn via deze challenge drie initiatieven ondersteund om hun ideeën voor inclusief platformwerk in de praktijk te brengen. Deze initiatieven zijn:

Met deze challenge is veel kennis opgedaan over hoe platforms kunnen bijdragen aan inclusieve werkgelegenheid. Het symposium is vervolgens georganiseerd om deze kennis en de ervaringen te delen met professionals en beleidsmakers uit het werkveld, maar ook om samen te bespreken hoe we meer en beter gebruik kunnen maken van platformwerk voor een inclusieve arbeidsmarkt.

De plenaire sessie

Het symposium begon met een plenaire sessie en werd geopend door Sonia Sjollema (directeur NsVP) en Bruno Fermin (fondsmanager SBCM). In hun openingswoord werden de aanwezigen verwelkomd en spraken beiden de hoop uit dat het symposium het publiek zou inspireren om open te staan voor platformwerk en er daadwerkelijk mee aan de slag te gaan. En dat SBCM en NSvP daarbij waar nodig voor ondersteuning kunnen zorgen.

Vervolgens was het woord aan Laura Lamers. Zij vertelde meer over het onderzoek en gaf zo alvast een inkijkje in het boek ‘Inclusief Platformwerk’, dat alle deelnemers van het symposium in ontvangst mochten nemen. Volgens haar kan deze innovatie echt bijdragen aan een meer inclusieve arbeidsmarkt: “Kansen die platformwerk biedt, haken heel mooi aan bij de uitdagingen die er zijn voor mensen met kwetsbare arbeidsmarktpositie. Door het platform kunnen mensen juist geïncludeerd worden.”

Vervolgens kwam Niels Arntz op het podium. Hij werd geïnterviewd door Luc Dorenbosch over zijn horecaplatform Temper en zijn visie op platformwerk. Hierin gaf Niels aan dat hij het niet fair vindt dat arbeidsplatforms een negatieve naam krijgen van de vakbonden. Niels wil daarom duidelijk maken dat Temper het juist belangrijk vindt om waarde toe te voegen aan werken, en dat dit ook prima kan via platforms.

Volgens Niels zitten we op een punt in tijd dat de wereld gaat veranderen. We kijken op andere manieren naar werk door het op te knippen in taken en werkzaamheden. Zo wordt het supertransparant en kan er meer gecombineerd worden. Het is een nieuwe manier van werken voor jongeren. Zij vinden zekerheid minder belangrijk dan vrijheid en flexibiliteit. Platformwerk past daar perfect bij. Overigens geldt dit niet alleen voor jongeren. Ook voor mensen die met pensioen zijn of ouders die om 15:00 uur thuis willen zijn omdat hun kinderen dan thuiskomen biedt platformwerk nieuwe kansen.

Dankzij de presentaties en gesprekken kregen de aanwezige professionals een beter beeld van wat platformwerk is en hoe het kan bijdragen aan een meer inclusieve arbeidsmarkt. Maar ook hoe platformwerk in de praktijk werkt. Tussen deze gesprekken door vonden ook de publiek premières plaats van de korte films (gemaakt door Francis van TasFilms) over de drie initiatieven. Na de plenaire sessie gingen de deelnemers uiteen en konden zij deelnemen aan drie verschillende deelsessies.

Download de presentatie

Terugblik op de deelsessies

Deelsessie 1: het AI-Annotatielab als digitale werkplaats voor werkfittrajecten

In de eerste deelsessie vertelden Muriël Serrurier Schepper (Media Perspectives) en Marjolein Grootjen (jobcoach WSP Gooi en Vechtstreek) over hun samenwerking in het AI Annotatie Lab. Hier labelen werkzoekenden o.a. videomateriaal, foto’s en geschreven teksten zodat deze content geschikt wordt voor het trainen van AI-modellen. Het idee voor het lab ontstond toen Muriël van Media Perspectives aan de ene kant van media- en marketingbedrijven hoorde dat er grote behoefte is aan mensen die data kunnen labelen voor AI-modellen en aan de andere kant van gemeente Hilversum hoorde dat ze altijd op zoek zijn naar mogelijkheden om mensen in de Participatiewet via werkfittrajecten naar regulier werk te begeleiden.

De kandidaten die aan het werk zijn in het lab op het Mediapark in Hilversum zijn veelal jongeren die MBO of hoger geschoold zijn, maar tijdens de scholing zijn uitgevallen of bijvoorbeeld vanwege een autismespectrumstoornis thuis zitten. In het Annotatielab doorlopen zij een zes maanden durend werkfittraject. In deze periode kijken ze met een jobhunter naar hun interesses, kwaliteiten en drijfveren. Volgens Marjolijn zie je dat het zelfvertrouwen van de kandidaten in deze periode toeneemt. Ze vertellen met trots dat ze op het Mediapark werken en bezig zijn met artificiële intelligentie. Zo komen ze weer echt in de samenleving te staan, en dat is veel waard. Het grootste deel van de groepen vindt na zes maanden via maatwerk een reguliere baan.

Hoewel de klussen voor het Annotatielab niet via een platform worden aangeboden en gematcht, laat dit voorbeeld toch goed zien hoe platformwerk waardevol kan zijn om mensen met een kwetsbare arbeidsmarktpositie te helpen bij het vinden van duurzaam en passend werk. De klussen (micro-arbeid) die worden uitgevoerd in het lab zijn namelijk wel zeer geschikt om aan te bieden via platformwerk, en dit gebeurt ook al veelvuldig.

Download de presentatie

Deelsessie 2: platformwerk opzetten vanuit de coöperatieve gedachte

In de tweede deelsessie lieten Leo Beekmans, van BridgeWorks, en Jessica de Ruijter, van LaNSCO United, zien hoe zij met de opzet van een platform mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt helpen in hun zoektocht naar passend werk. Daarnaast gingen ze in gesprek met de deelnemers om het te hebben over de mogelijkheden en wensen voor de toekomst.

BridgeWorks is een platform waar werkzoekende met minimaal een mbo-niveau (mbo, hbo of wo) en recruiters elkaar kunnen vinden. Het platform richt zich met name op functies die (deels) vanuit huis kunnen worden uitgevoerd, zoals ICT, media of administratie. De deelnemers zijn vooral mensen die moeite hebben om een reguliere baan te vinden, vanwege de aanwezigheidseisen, de werktijden en de werkcontext (veel prikkels in de werkomgeving). BridgeWork begeleidt werkzoekenden bij eventuele belemmeringen voor het uitoefenen van de functie, zoals bij autisme of fysieke beperkingen. De stap naar een sociale coöperatie biedt kandidaten meer eigenaarschap. Het is een alternatief voor het werknemerschap of een freelanceconstructies, met als voordeel dat kandidaten met een uitkering deze (deels) kunnen behouden.

LansCo is het Landelijke netwerk van sociale coöperaties, waar mensen met behoud van uitkering een eigen onderneming kunnen starten en zo dus mee kunnen doen op de arbeidsmarkt. De leden/ondernemers zijn mede eigenaar van de coöperatie en hebben zeggenschap. De omzet stroomt terug in hun onderneming, in de coöperatie die begeleiding mogelijk maakt en naar de gemeente die een deel van de omzet kan verrekenen met de uitkering. Ze maken hierbij gebruik van hun platform LaNSCo United. Dit is een gemeenschappelijke etalage waar de producten en diensten van leden/ondernemers worden aangeboden. Het platform helpt leden bij acquisitie van nieuwe opdrachten, vergroot de online zichtbaarheid, helpt aan een landelijk bereik, vergemakkelijkt het inkoopproces, helpt om de beweging van sociale coöperaties landelijk zichtbaar te maken en versterkt onderlinge samenwerking tussen ondernemers en tussen sociale coöperaties.

Naast de presentaties van BridgeWorks en LansCo was er in deze deelsessie ruimte voor dialoog met de deelnemers. Zij dachten mee in kansen voor sociale werkgelegenheid door de acquisitie van groepsopdrachten bij grotere opdrachtgevers (wat de platforms interessant zou maken voor sociale ontwikkelbedrijven). Ook werd er besproken hoe aansprakelijkheid wordt afgedekt en de manier waarop aan kwaliteitsbewaking wordt gewerkt. Het gesprek leverde direct resultaat op. Ze werden er tijdens de sessie waardevolle contacten gelegd die kunnen helpen om de doelgroep te verbreden. Dit is namelijk een belangrijke uitdaging voor de toekomst. Daarnaast werd er ook gesproken over andere uitdagingen, zoals het feit dat veel werkgevers nog steeds willen dat hun medewerkers een aantal dagen op kantoor zijn en dat gemeenten allemaal andere regelingen hebben voor het werken met behoud van uitkering.

Download de presentatie van LansCo

Download de presentatie van Bridgeworks

Deelsessie 3: hoe slimme AI betere matches voorstelt – en daarbij rekening houdt met arbeidsbeperkingen

In deze sessie presenteerden Robbert Boonk van Work 4 Everyone (ook PHH academie) en Laurens Waling van 8vance een nieuwe manier om in matching rekening te houden met de beperkingen van mensen. Liever gezegd, het zorgen dat de beperking geen nadeel vormt door te kijken bij welke soort functies/vacatures de beperking helemaal geen belemmering is. 8vance heeft als hoofdactiviteit het beter matchen van mens met werk en projecten. In de samenwerking met Robbert Boonk is daar de focus gekomen op het toevoegen van extra informatie aan vacatures die worden uitgezet, als ook extra profielinformatie bij kandidaten. De extra informatie vormt het zogeheten ‘ability profile’ en baseert zich op de Functionele Mogelijkhedenlijst (FML) zoals deze ook door het UWV wordt toegepast.

Hierin wordt gekeken naar 6 onderdelen:

  • Persoonlijk functioneren (bijvoorbeeld of de kandidaat zich goed kan concentreren)
  • Sociaal functioneren (bijvoorbeeld of de kandidaat goed kan spreken en schrijven of omgaan met anderen)
  • Aanpassingen aan de werkplek (bijvoorbeeld door hitte, tocht of geluid)
  • Bewegen (bijvoorbeeld of de kandidaat goed kalen lopen of tillen, of werken met toetsenbord en muis)
  • Statische houdingen (bijvoorbeeld hoelang de kandidaat kan zitten of staan)
  • Werktijden (het aantal uur dat de kandidaat kan werken per dag of per week)

In de praktijk werkt dit als volgt: elke kandidaat met een afstand tot de arbeidsmarkt, maakt in zijn/haar profiel ook een ability profile aan. Elke werkgever die goede kandidaten wil voor zijn/haar vacature, maakt in zijn/haar vacature ook een ability profile. Elke match via het AI-gedreven matchingsysteem van 8vance wordt daardoor nog beter. Daarbij is UWV een samenwerking aangegaan met 8vance waardoor deze ‘ability profiles’ op termijn standaard onderdeel zullen zijn van de matchinginspanningen door UWV. Dat geeft het landelijke dekking.

Tijdens de sessie werd gesproken over de toegevoegde waarde van het ‘ability profile’ en het AI-gedreven matchingsysteem, maar ook welke uitdagingen er nog liggen. Zo is het belangrijk om werkgevers en kandidaten duidelijk te maken wat de meerwaarde is van de ability profile, en dat zonder deze informatie de meer inclusieve manier van matching niet mogelijk is. Daarnaast kan de vergaarde data ook gebruikt worden op andere manieren voor meer inclusiviteit te zorgen. Bijvoorbeeld doordat werkgevers op basis van data aanbevelingen kunnen doen over werkaanpassingen en het takkenpakket, of door data te gebruiken om kandidaten te helpen bij het vinden van trainingen en hulpmiddelen.

Download de presentatie van Work 4 Everyone

Download de presentatie van 8vance

Wrap up

Na de drie keuzesessies kregen de deelnemers de mogelijkheid om inzichten uit te wisselen. Zo werd geconcludeerd dat platformwerk vooral veel flexibiliteit biedt. Het biedt de kans om meer te passen en meten, maar ook om aan meerdere werksoorten te proeven. Daarnaast is platformwerk om de beperking heen te organiseren. Mensen kunnen zelf bepalen wanneer ze het werk doen, en vaak ook waar ze het doen. Zo is het makkelijk om de juiste condities te creëren.

Platformwerk biedt daarnaast de mogelijkheid om moderne vaardigheden te ontwikkelen. Voor mensen in bijvoorbeeld de sociale werkgelegenheid is er niet altijd een voldoende divers werkaanbod beschikbaar. Typische werkzaamheden zoals eenvoudig montagewerk, inpakwerk of werken in het groen zijn vaak ook fysiek belastende taken. Platform werk opent de deur naar meer digitaal werk, waarbij de laptop en de muis het gereedschap zijn.

Naast meer flexibiliteit en het openen van nieuwe deuren, kan platformwerk ook voor meer zelfstandigheid zorgen. Zo maakt deze ontwikkeling meer zelfstandig inkomen mogelijk (ook naast of met behoud van een uitkering). Sociale coöperaties laten zien dat er afspraken met gemeenten mogelijk zijn voor financiële zekerheid.

Naast de kansen en mogelijkheden werden ook de uitdagingen die er nog liggen besproken. Zo moet er gekeken worden naar hoe je de nodige ondersteuning om het werk heen organiseert. Hoewel platforms nieuw werk bieden, variatie en mogelijkheden voor duurzame inzetbaarheid versterken, blijven begeleiding, ontwikkeling en integratie belangrijk als pijlers van ‘inclusief platformwerk’. Of bestaand platformwerk een duurzaam alternatief vormt, is afhankelijk van het ecosysteem dat rond het digitale arbeidsplatform wordt gevormd. Hier ligt een belangrijke taak voor sociale ondernemingen, sociale ontwikkelbedrijven, jobcoaches en arbeidsdeskundigen, want juist daar ligt hun expertise.

Afsluiting en boek uitreiking

Na de inspirerende sessies en wrap-up werd het symposium afgesloten door Siebren Houtman, bestuursvoorzitter NSvP | Innovatief in Werk. Samen met de aanwezigen keek hij terug op een geslaagde dag waarin duidelijk is geworden wat platformwerk kan betekenen voor mensen met een kwetsbare positie op de arbeidsmarkt, en hoe we de positieve kanten daarvan kunnen belichten. De drie projecten die in deelsessies werden gepresenteerd bewijzen dat met de juiste begeleiding, integratie, coaching en ondersteuning, platformwerk zeker een succes worden.

Nu is het aan het werkveld om verder te bouwen op de kennis die is opgedaan en in de praktijk een eigen invulling te geven aan de kansen die platformwerk te bieden heeft. Deze overgang van kennisontwikkeling naar kennistoepassing werd symbolisch gemarkeerd met afronden van de pilot projecten, de overhandigen van de eindpublicatie en dit symposium.

Om de aanwezige professionals daarbij te helpen, kregen zij allen het boek ‘Inclusief platformwerk: Nieuwe kansen op waardevol werk via online arbeidsplatforms’. Hierin zijn alle waardevolle ervaringen en kennis van de drie projecten van de Challenge Inclusief Platformwerk vastgelegd. Arend Pieterse, directeur Cedris en bestuurslid SBCM, mocht het boek als eerste in ontvangst nemen en liet weten daar zeer blij mee te zijn: “het boek bevat prachtige voorbeelden en mooie kansen voor de inzet van platformwerk voor iedereen.”

We hopen dat iedereen veel inspiratie uit het boek kan halen en er zijn voordeel mee kan doen. Wil jij ook een exemplaar ontvangen? Stuur een email naar info@nsvp.nl of download het boek als pdf.

Heb je het symposium gemist? Bekijk hieronder de plenaire sessie, de boekuitreiking en de afsluiting in zijn geheel terug.